Bir grup beyin hücresinde aniden anormal bir şekilde aşırı elektrik boşalımlarıyla ortaya çıkan nöbetlere epilepsi(sara) diyoruz. Çok farklı nedenleri vardır; bunlardan bazıları genetik, doğum sırasındaki hasarlar, beyin enfeksiyonları, beyin damar hastalıkları, kafa travmaları, beyni etkileyen ilerleyici hastalıklar ve kullanılan bazı ilaç ve maddelerdir. Farklı epilepsi tipleri olup, Sıklıkla geçici bilinç kaybına neden olur. Ancak epilepsi nöbetinin uzun sürmesi ve bilinci 5 dakikadan daha uzun süreli bozması ile de yaşamı tehdit eden bir hastalıktır. Epilepsi nöbetleri farklı şekillerde ortaya çıkar. Bazı nöbetlerden önce midede yükselme hissi veya korku hissi gibi algılamalarla ortaya çıkarken, bazı nöbetlerde kişi yere düşebilir, bilinci tamamen kaybolup, tüm vücutta kasılmalarla ağzı köpürebilir. Bazen de bulunduğu yerde düşmeden ve bilinç tamamen kaybolmadan da nöbetler olabilir.
1857 yılından günümüze kadar 20 den fazla epilepsi tedavisine yönelik ilaçlar geliştirilmiştir. Daha etkili ilaç arayışları ve çalışmaları devam etmektedir. Epilepsi tedavisinde öncelikli hedeflerimiz nöbetlerin tam kontrolüyle yaşam kalitesini iyi düzeyde tutmak ve tedavilere bağlı yan etkileri en az seviyeye indirmektir. Kural olarak normal şartlarda epilepsi hastasının tedavisine tek ilaç ile başlanır. Başlanacak ilaç hastanın yaşı, nöbet tipi ve eşlik eden diğer medikal sorunları göz önüne alınarak seçilir. Uygun dozlara rağmen tek ilacın nöbetleri kontrol altına alamadığı durumlarda fazla sayıda ilaç birarada kullanılır. Ülkemizde epilepsi hastalarının sayısına yönelik kesin veriler olmamakla bereber gelişmekte olan ülkelerde her 1000 kişiden yaklaşık 18 kişinin epilepsi hastası olduğu düşünülmektedir. Bu hastaların %30-35’i tedavilerinde birkaç adet epilepsi ilacını birlikte ve uzun süre kullanmalarına rağmen bayılmaya devam etmektedirler. Bu hastaları biz ilaca dirençli hasta olarak kabul etmekteyiz. Uzun dönemde epilepsi nöbetlerine bağlı ölümcül yaralanmalar, uykuda ani ölümler, zihinsel sorunlar ve psikolojik problemler ortaya çıkabilir, hem hasta hem de aile için yaşam kalitesi ileri düzeyde bozulmaktadır.
İlaca direçli hastalar epilepsi merkezlerine sevk edilmelidir. Bu merkezlerde İlaca dirençli hastalarda bireysel değerlendirmeler yapılır (beyin görüntüleme, uzun süreli video EEG vs) hastaya uygun diğer ilaç dışı cerrahi tedavi seçenekleri uygulanabilir. Vagal sinir stimulasyonu (VNS) alternatif yöntem bir yöntem olup, VNS ile nöbetler %40-80 oranında azaltılabilmektedir. Vagus siniri beyinden çıkan kafa sinirlerinden biridir. Vagus siniri beynin alt kısmından çıktıktan sonra boyundan ve göğüsten geçerek karın bölgesine kadar uzanır. Kalp, mide, ses telleri ve solunum kasının fonksiyonları üzerine etkilidir.
Yaklaşık bir saat kadar süren cerrahi operasyon ile boyun sol kısmı ile sol göğüs alanına 3-4 cm lik kesi yapılarak vağus sinirine elektrot ve kablo takılıp, göğüsteki cebe yerleştirilen pil ile cilt altından bağlantı sağlanır. Ölçüm cihazı ile pil de gerekli ayarlamalar yapılır. Takılan pil vagal siniri uyarır ve vagus siniri aracılığı ile beyne aralıklı düzenli uyarı gönderir. Bu uyarılar beyinde inhibitör nörotransmitter denilen deşarjları baskılayıcı kimyasal maddeleri salgılatarak etki oluşturur ve nöbetlerde azalma sağlar. Ayrıca bu kimyasal maddeler ruhsal durum ve yaşam kalitesini düzeltmede de etkili olurlar. Bu işlemin düşük oranda enfeksiyon, ritim bozukluğu ve cerrahi alanındaki yapılarda yaralanma riski vardır. Bu pilin anormal durumlarda çıkarılabilmesi, ayarlanabilir olması, hastaların nöbetin geleceğini hissettiklerinde, mağnet kullanarak uyarı verip, nöbeti atlatabilme veya nöbet şiddetini azaltabilmeleri en önemli avantajlarındandır.